EN 62368-1 BİLGİ TEKNOLOJİSİ CİHAZLARI TESTLERİ

EN 62368-1, BEYAN GERİLİMİ 600 V’u aşmayan, elektrikli ticarî cihazlar ile bunlara bağlı cihazları da kapsayan, batarya veya şebeke ile beslenen bilgi teknolojisi cihazlarına uygulanır.

EN 62368-1, ayrıca;

- Güç kaynağına bakılmaksızın TELEKOMÜNİKASYON altyapı cihazı ve telekomünikasyon terminal cihazı olarak kullanımı için tasarımlanmış,

- Güç kaynağına bakılmaksızın doğrudan bir KABLO DAĞITIM SİSTEMİne bağlanan veya bir altyapı cihazı olarak kullanılması amaçlanan ve bu şekilde tasarımlanmış,

- Bir haberleşme iletişim ortamı olarak bir AA ŞEBEKE kullanacak şekilde tasarımlanmış

(Madde 6 Not 4 ve Madde 7.1 Not 4’e bakılmalıdır), bilgi teknolojisi cihazlarına da uygulanır.

EN 62368-1, bilgi teknolojisi cihazlarıyla birlikte kullanımı amaçlanan bileşen ve alt sistemlere de uygulanabilir. Bileşen ve alt sistem ile birlikte kullanılan bilgi teknolojisi cihazının tamamının EN 62368-1a uygun olması koşuluyla bileşen ve alt sistemlerin EN 62368-1 kurallarının tamamına uygun olması beklenmez.

Not 1 - Bileşen ve alt sistemlerin uymak zorunda olmadığı hususlara örnek olarak güç değerlerinin işaretlemesi ve tehlikeli bölümlere erişim verilebilir.

Not 2 - Bir cihaz, büyük ölçekli havalandırma sistemleri, yangın algılama ve söndürme sistemleri gibi tam olarak EN 62368-1ın kapsamında bulunmayan sistemlere sahip bile olsa cihazın tüm elektronik parçalarına EN 62368-1 uygulanabilir. Bazı uygulamalar için farklı kurallar gerekli olabilir.

EN 62368-1, OPERATÖRLER, cihazla temas edebilecek sıradan insanlar için ve özellikle belirtildiğinde SERVİS PERSONELİ için yanma, elektrik çarpması ve yaralanma risklerini azaltmaya yönelik güvenlik kurallarını kapsar.

EN 62368-1, imalâtçının tarif ettiği şekilde cihazın montajı, işletimi ve bakımı ile ilgili olan ara bağlantı birimleri veya bağımsız birimlerden oluşan bir sisteme sahip cihaz için bazı riskleri azaltmayı amaçlamaktadır.

EN 62368-1ın kapsamındaki cihazlara örnekler

Banka cihazı Otomatik para çekme makinesi (ATM) gibi para sayma/ödeme makinaları

Veri ve yazı işleme makinaları ve yardımcı cihaz Veri hazırlama cihazı, veri işleme cihazı, veri depolama cihazı, kişisel bilgisayarlar, grafik çiziciler, yazıcılar, tarayıcılar, yazı işleme cihazları, görsel gösterge birimleri

Veri ağı cihazı Köprüler, veri devresi sonlandırma cihazı, veri uç cihazı, yönlendirici (router)

Elektrik ve elektronik satış cihazı Nakit kayıt makinaları, elektronik tartı dahil satış noktası terminalleri (POS)

Elektrik ve elektronik büro makinaları Hesap makinaları, kopya makinaları, dikte cihazı,doküman kırpma makinaları, duplikatörler, siliciler, mikrografik büro cihazı, motorla çalışan dosya ve kağıt kesiciler (deliciler, kesici makinalar, ayrıştırıcılar), kağıt sürme makinaları, kalem açma makinaları, zımba ve daktilolar.

Diğer Bilgi Teknolojisi cihaz Fotoğraf basma cihazı, kamu bilgilendirme terminalleri, çoklu ortam cihazları

Posta cihazı Mektup işleme makinaları, posta makinaları

Telekomünikasyon ağı alt-yapı cihazı Faturalama cihazı, çoklayıcılar, ağ besleme cihazı, ağ sonlandırma cihazı, radyo baz istasyonları, tekrarlayıcılar, iletim cihazı, telekomünikasyon anahtarlama cihazı

Telekomünikasyon terminal cihazı Faks makinaları, anahtarlı telefon sistemleri, modemler, PABX’ler, çağrı cihazları, telefon cevaplama makinaları, telefon setleri (kablolu ve telsiz)

Genel kurallar

1.3.1 Kuralların uygulanması

EN 62368-1da bulunan ayrıntılı kurallar sadece güvenlik söz konusu olduğunda uygulanmalıdır.

Güvenlik ile ilgili bir durumun olup olmadığını belirlemek amacıyla, muhtemel arıza sonuçlarını hesaba katmak için devreler ve yapı dikkatli bir şekilde incelenmelidir.

1.3.2 Cihaz tasarımı ve yapımı

Cihaz bütün normal kullanım ve muhtemel olağan dışı kullanım veya tek hata şartları altında, cihazda ortaya çıkan yangının yayılmasına karşı, elektrik çarpması ve diğer tehlikelerden insanın yaralanma riskini azaltmak için koruma sağlayacak şekilde tasarımlanmalı ve yapılmalıdır.

Cihazın uygunluğu muayene ile veya ilgili deneylerle kontrol edilir.

1.3.3 Besleme gerilimi

Cihaz, bağlanması amaçlanan herhangi bir besleme geriliminde güvenli olacak şekilde tasarımlanmalıdır.

Cihazın uygunluğu muayene ile veya EN 62368-1ın ilgili maddesinde belirildiği gibi bir besleme gerilimi kullanılarak, standardın ilgili deneyleri ile kontrol edilir. Bu madde besleme gerilimini (Madde 1.4.5 ile veya açıkça) sağlamaz ise BEYAN GERİLİM değeri veya BEYAN GERİLİM ARALIĞIndaki herhangi bir değer kullanılmalıdır.

1.3.4 EN 62368-1 kapsamı dışındaki yapılar

EN 62368-1 kapsamında bulunmayan yapım metotları, malzemeler veya teknolojiler içeren cihazlar, bu standardda ortaya konulan güvenlik seviyesinden az olmayan bir seviye ve burada bulunan güvenlik prensiplerini sağlamalıdır.

Not - İlâve ayrıntılı kurallarla yeni duruma adaptasyonu sağlamak için standard hazırlama komitesi uygun bir şekilde uyarılmalıdır.

1.3.5 Eş değer malzemeler

EN 62368-1ın özel bir yalıtım sınıfı belirlediği yerde, bir üst sınıf yalıtımın kullanılmasına izin verilir.

Benzer şekilde, EN 62368-1ın özel bir ALEVLENEBİLİRLİK SINIFInı belirlediği yerde, bir üst sınıfın kullanılmasına izin verilir.

1.3.6 Taşıma ve kullanım sırasında yönlendirme

Kullanım sırasında cihazın yönlendirme kuralları veya deney sonuçlarını açıkça etkilemesi söz konusu olduğunda, kullanılmasına izin verilen bütün yönlendirmelere başvurulmalı veya imalâtçı talimatlarına uyulmalıdır. TAŞINABİLİR CİHAZlar için bütün taşıma ve kullanma yönlendirmeleri dikkate alınmalıdır.

Not - Yukarıdaki durum bu standardın Madde 4.1, Madde 4.2, Madde 4.3.8, Madde 4.5, Madde 4.6 ve Madde 5.3’e uygulanır.

1.3.7 Seçme kriteri

EN 62368-1ın uygunluk için farklı kriterlere, farklı deney metotları veya şartları arasından bir seçime izin verdiği yerde, seçme kriteri imalâtçı tarafından belirtilir.

1.3.8 EN 62368-1da bahsedilen örnekler

Cihaz örnekleri, bölümleri, yapım metotları, tasarım teknikleri ve hataların EN 62368-1da verildiği yerde “örneğin” veya “gibi” ön bir kelime ile belirtilmiştir, diğer örnekler, durumlar ve çözümler hariç tutulmamıştır.

1.3.9 İletken sıvılar

EN 62368-1ın elektrik ile ilgili kuralları için, iletken sıvılar, iletken bölümler olarak değerlendirilmelidir.

1.3.Z1 Aşırı ses basıncına maruz bırakma

Kulaklık veya hoparlör çıkışındaki aşırı ses basıncına maruz kalmaya karşı özellikle koruma sağlayan hata şartları veya normal çalışma şartları altında amaçlanan şekilde kullanıldığına cihaz, tehlike göstermeyecek biçimde yapılandırılmış ve tasarlanmış olmalıdır.

Not Z1- Ses sistem donanımı için EN 50322-1 ve EN 50322-2’de yeni ölçme metotları verilmiştir:

EN 50322-1: Ses sistem donanımı: Taşınabilir ses sistemleri ile birleşik kulaklık ve hoparlörler -

En büyük ses basınç seviyesini ölçme metodolojisi ve sınır değerleri - Bölüm 1 - “bir paket cihaz” için genel metot,

EN 50322-2: Ses sistem donanımı: Taşınabilir ses sistemleri ile birleşik kulaklık ve hoparlörler -

En büyük ses basınç seviyesini ölçme metodolojisi ve sınır değerleri - Bölüm 2 - Farklı imalâtçılardan alınan hoparlörlü birleşik setler için kılavuz.

1.4 Deneyler için genel kurallar

1.4.1 Deneylerin uygulanması

EN 62368-1da belirtilen deneyler sadece güvenlik söz konusu olduğunda yapılmalıdır.

Cihazın tasarımı ve yapımı bakımından, özel bir deneyin uygulanabilir olmadığı aşikar ise deney yapılmaz.

Başkaca belirtilmedikçe, deneyler sonucunda cihazın çalışır olması gerekmez.

1.4.2 Tip deneyleri

Başkaca belirtilmedikçe bu standardda belirtilen deneyler, TİP DENEYLERİdir.

1.4.3 Deney numuneleri

Başkaca belirtmedikçe, deneye tâbi tutulan numune veya numuneler, KULLANICInın alacağı cihazı temsil etmeli veya KULLANICIya gönderilecek cihazın kendisi olmalıdır.

Cihazın tamamı üzerine yapılacak deneylere alternatif olarak, deneyler, devreler, bileşenler veya cihaz dışında alt aksamlar üzerinde ayrı ayrı yapılabilir. Ancak cihazın bu şekilde muayenesi ve devre düzenlemeleri, bu tip deneyden geçirme yöntemi ile kurulu cihazın bu standardda belirtilen kurallara uyduğu garanti edilmelidir.

Bu standardda verilen bir deney tahrip edici ise, değerlendirilecek durumu temsil eden bir model kullanılmasına izin verilmiştir.

Not 1 - Deneyler aşağıdaki sıra ile yapılmalıdır:

- Bileşen veya malzeme ön-seçimi,

- Bileşen veya aksam tezgah deneyleri,

- Enerji verilmemiş cihaz deneyleri,

- Cihaz çalışırken yapılan deneyler:

- Normal işletim şartları altında,

- Anormal işletim şartlarında,

- Tahrip olmaya muhtemel durumlarda.

Not 2 - Deneylerde kullanılan malzeme ve atıkları azaltmak bakımından, birbirine bağlı tüm bölümler aynı anda deneyden geçirilmelidir.

1.4.4 Deneyler için işletim parametreleri

Bu standardda özel deney şartlarının belirtildiği yerler dışında ve deney sonuçlarına önemli bir etkinin aşikar olduğu yerlerde, deneyler imalâtçının işletim kılavuzunda belirttiği aşağıdaki değişkenlerin en istenmeyen birleşiminde cihaz çalışırken yapılmalıdır:

- Besleme gerilimi (Madde 1.4.5),

- Besleme frekansı (Madde 1.4.6),

- İşletim sıcaklığı (Madde 1.4.12),

- Cihazın fiziksel yerleşimi ve hareketli bölümlerin konumları,

- İşletim modu,

- OPERATÖR ERİŞİM ALANLARında, TERMOSTAT, düzenleyici cihaz veya benzer kontrollerin ayarlaması. Bu ayarlar iki şekilde yapılır:

- Bir ALET kullanmadan yapılan ayarlama,

- OPERATÖRe özel olarak sağlanan anahtar veya bir ALET kullanarak yapılan ayarlama.

1.4.5 Deneyler için besleme gerilimi

Deneyden geçirilen cihaza (DGC) enerji vermek için en istenmeyen gerilimi belirlemede aşağıdakiler dikkate alınmalıdır:

- Katlı BEYAN GERİLİMLERİ,

- Aşağıda belirtildiği şekilde BEYAN GERİLİMİ toleransları,

- BEYAN GERİLİMİ ARALIĞI sınırları.

Cihazın şebeke veya eşdeğerine doğrudan bağlanması amaçlanmışsa, BEYAN GERİLİMİne toleranslar aşağıdaki durumlar haricinde +%6 ve -%10 olarak alınmalıdır:

- BEYAN GERİLİMİ tek fazda 230 V veya üç fazda 400 V ise, tolerans +%10 ve -%10 olarak alınmalıdır,

- İmalâtçı tarafından daha büyük bir tolerans belirtilmişse, bu değer kullanılmalıdır.

AA ŞEBEKE KAYNAĞI veya DA ŞEBEKE KAYNAĞIndan başka motorla sürülen jeneratör veya kesintisiz güç kaynağı (Madde 1.2.8.1) gibi a.a. şebeke kaynağına eş değer kaynağa cihazın bağlanması amaçlanmış ise BEYAN GERİLİMİ toleransı imalâtçı tarafından belirtilmelidir.

Cihazın DA ŞEBEKE KAYNAĞIna bağlanması amaçlanmış ise, tolerans, imalâtçı tarafından başkaca belirtilmedikçe +%20 ve -%15 olarak alınmalıdır.

Cihaz sadece d.a. için tasarımlanmış ise yanlış bağlama durumunun olası etkileri dikkate alınmalıdır.

1.4.6 Deneyler için besleme frekansı

DGC’ye enerji sağlayan gücün en istenmeyen frekansını belirlemede, BEYAN FREKANS ARALIĞIndaki farklı BEYAN FREKANSLARI hesaba katılmalıdır (örneğin 50 Hz ve 60 Hz). Fakat BEYAN FREKANSI üzerine tolerans (örneğin 50 Hz ± 0,5 Hz) normal olarak gerekmez.

1.4.7 Elektriksel ölçme aletleri

Elektriksel ölçme aletleri ölçülen parametrenin bütün bileşenlerini (DA, AA ŞEBEKE KAYNAĞI besleme frekansı, yüksek frekans ve harmonik bileşeni) hesaba katarak doğru ölçme yapması için yeterli bant genişliğine sahip olmalıdır. K.o.k. değer ölçülüyorsa, ölçme cihazının sinüs biçimli olmayan dalgalar için, sinüs biçimli dalgalarda olduğu gibi gerçek k.o.k. değerini verdiğinden emin olunmalıdır.

1.4.8 Normal işletim gerilimleri

- ÇALIŞMA GERİLİMLERİnin tayin edilmesinde (Madde 1.2.9.6) ve

- Cihazdaki devreleri ELV DEVRELERİ, SELV DEVRELERİ, TNV-1 DEVRELERİ, TNV-2

DEVRELERİ, TNV-3 DEVRELERİ, veya TEHLİKELİ GERİLİMLER devreleri olarak sınıflandırmada aşağıdaki gerilimler göz önüne alınmalıdır:

- Anahtar modlu güç kaynaklarındakilere benzer şekilde tekrarlayıcı tepe gerilimleri içeren, cihazda üretilen normal işletim gerilimleri,

- TELEKOMÜNİKASYON ŞEBEKELERİnden alınan telefon sinyallerini kapsayan cihaz dışında üretilen normal işletim gerilimleri,

Bu amaçlar doğrultusunda, istenmeyen, haricî olarak üretilen, güç dağıtım sisteminin anahtarlaması ve ışıması ile tekrarı olmayan geçici gerilimler (örneğin, ŞEBEKE GEÇİCİ GERİLİMLERİ ve TELEKOMÜNİKASYON ŞEBEKESİ GEÇİCİ GERİLİMLERİ) dikkate alınmamalıdır.

- Çalışma gerilimleri belirlenirken, böyle geçici durumlar en düşük YALITMA ARALIKLARI belirleme işleminde dikkate alınmıştır, bunun için Madde 2.10.3 ve Ek G’ye bakılmalıdır.

- SELV DEVRELERİ ile TNV-1 DEVRELERİ ve TNV-2 İLE TNV-3 DEVRELERİ arasında bir sınıflandırma haricinde, cihazdaki devreler sınıflandırılırken, Madde 1.2.8.11 ve Çizelge 1A’ya bakılmalıdır.

Not - Cihaz dışında üretilen istenmeyen kararlı durum gerilimlerinin etkisi (örneğin, toprak potansiyel farklılıkları ve elektrikli tren sistemlerince TELEKOMÜNİKASYON ŞEBEKESİ üzerine indüklenen gerilimler) kurma pratiği ile veya cihazda bulunan uygun yalıtım ile kontrol edilir. Bu önlemler uygulamaya bağlıdır ve bu standardda incelenmemiştir.

1.4.9 Toprak geriliminin ölçülmesi

Bu standardda iletken bir bölüm ile toprak arasında bir gerilim belirtildiği yerde, aşağıdaki topraklanan bölümlerin hepsi dikkate alınmıştır:

- Koruyucu topraklama terminali (varsa) ve,

- Koruyucu toprağa bağlanması zorunlu diğer iletken bir bölüm (örneğin, Madde 2.6.1) ve,

- Fonksiyonel nedenlerle cihazda topraklanan herhangi iletken bir bölüm.

Diğer bir cihaza bağlantı yoluyla topraklanacak fakat deneyden geçirilen cihazda topraklanmamış bölümler, en yüksek gerilimin elde edildiği noktada toprağa bağlanmalıdırlar. Cihazın amaçlanan bir uygulamasında devrede topraklanmayacak bir iletken ile toprak arasında bir gerilim ölçülürken, gerilim ölçen aletin uçları arasına indüktif olmayan 5000 ? ± %10’luk bir direnç bağlanmalıdır.

Güç kablosunun KORUYUCU TOPRAKLAMA İLETKENİnde veya diğer harici kablolarda toprak iletkenindeki gerilim düşmesi ölçümlerde dikkate alınmamıştır.

1.4.10 DGC’nin yükleme konfigürasyonu

Diğer deney sonuçlarının etkilenebileceği durumlarda, giriş akımını (Madde 1.6.2) belirlemede, aşağıdaki değişkenler dikkate alınmalı ve en istenmeyen değerleri vermek üzere ayarlanmalıdırlar:

- DGC içinde veya DGC ile birlikte imalâtçı tarafından sağlanan veya önerilen isteğe bağlı şartlardan kaynaklanan yükler,

- İmalâtçı tarafından DGC’den güç çekmek için amaçlanan cihazın diğer birimlerinden kaynaklanan yükler,

- Cihaz üzerinde OPERATÖR ERİŞİM ALANLARındaki herhangi bir standard besleme çıkışlara bağlanabilecek yükler. Bu yükler Madde 1.7.5’te belirtilen sinyal değerine kadar olabilir.

Deney esnasında bu yükleri benzeştirmek için sunî yüklerin kullanılmasına izin verilir.

1.4.11 Telekomünikasyon şebekesinden çekilen güç

Bu standardın amaçları bakımından, bir telekomünikasyon şebekesinden çekebilecek gücün 15 VA ile sınırlandırıldığı kabul edilir.

1.4.12 Sıcaklık ölçme şartları

1.4.12.1 Genel

DGC üzerinde ölçülen sıcaklıklar Madde 1.4.12.2 veya Madde 1.4.12.3’e uygun olmalıdır (hangisi uygulanabilirse). Bütün sıcaklıklar Celsius (ºC) cinsindendir.